Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) verzamelt data over de Nederlandse samenleving. Deze worden verwerkt tot statistische informatie over allerlei maatschappelijke thema’s. Ik hou wel van die uitkomsten. Het geeft ons enig zicht op dingen waar je anders geen benul van hebt. Is toch interessant om te weten hoeveel inwoners er zijn, of de werkloosheid al keldert, hoeveel mannen en vrouwen er zijn of hoe oud een gemiddelde vrouw is wanneer zij een kind krijgt. Hoeveel mensen zijn er dit jaar overleden en wanneer? Een soort bewijsmateriaal dat bevestigt dat er in deze troosteloze tijd van het jaar meer mensen sterven dan in het stralende voorjaar. Het duffe motto ‘meten is weten’ is gewoon een feit.
Maar de werknemers van het CBS hebben, om alles te kunnen weten, wel info nodig. Betrouwbare info natuurlijk want wij zijn een nuchter volkje. Overheidsinstellingen leveren een groot deel van de benodigde data. Daar is een burger namelijk verplicht om zaken te melden die ertoe doen. De overheid weet dus veel van je en vertaalt dit in keurige hapklare cijfers. Omdat niet alles bij de overheid bekend is, worden er ook onderzoeken gedaan onder de bevolking. Ik vind die vragenlijstjes leuk. Ga er altijd even voor zitten. Nee, soms ben ik ook even druk. Dan schuif ik het aan de kant tot ik er wel tijd voor heb. Toegegeven; ik frons ook wel eens mijn wenkbrauwen en vraag me het nut af van de informatie rondom de hoogte van mijn opleiding en salaris. Maar oké, het is anoniem en dus wat maakt het uit.
Mijn lief vindt dat soort benaderingen verschrikkelijk en laat zij nou uitgerekend in het adressenbestand zitten. Laatst ontving ze voor de zoveelste keer een dikke brief met vragenlijsten ter invulling en een handige antwoordenvelop. Haar irritatie maakt mij ontzettend melig. Bij het zien van het CBS-logo en haar adressering kan ik het niet laten om te roepen; ‘je hebt weer een vragenlijst!’. Omdat het antwoord zo voorspelbaar is, is het zo geinig; ‘flikker maar weg!’. Soms kan ik het niet laten en kijk ik er even in. ‘Maar je kunt een I-pad winnen?!’ Probeer ik nog liefjes. Weinig kans natuurlijk, want twee hebben er al twee. Het poststuk verdween ook deze keer resoluut in de oud papierbak en werd vergeten.
En nu komt het leukste; het CBS vergeet het niet. Zij sturen vervolgens na een tijdje een herinneringsbrief. Dat het mogelijk aan de aandacht ontsnapt is en dat het invullen ook elektronisch kan. Als dat allemaal niet lukt wil men best bij je thuis komen dus of ze toch niet alsjeblieft…… Stiekem laat ik het poststuk pontificaal op tafel liggen in afwachting van haar wederom voorspelbare reactie. De laatste tijd is die minder leuk geworden dan vroeger; ze pakt ‘m zwijgend op en gooit hem bij het andere oud papier. Er zijn blijkbaar al teveel woorden aan vuilgemaakt.
Maar daar zijn de CBS-medewerkers niet van gediend. Zo kreeg ik van de week kosteloos een amusementskwartiertje. Mijn lief werd gebeld door een onbekend nummer. Het geluid stond onbedoeld wat hard, waardoor ik woordelijk kon verstaan wat er gezegd werd. Het CBS; of ze de post gemist had? Wat niet vaak gebeurt, gebeurde nu wel. Mijn lief was er een beetje stil van. De mevrouw wilde best een afspraak maken om bij ons thuis te komen?. ‘Maar ik hoef er toch helemaal niet aan mee te doen?’. Dat hoefde inderdaad niet. Toen het gesprek beëindigd was, wierp ik haar een begripvolle blik toe. Ze zijn inderdaad wel erg vasthoudend.
Is het vals dat ik niet de tip heb gegeven om eens te vragen uit het bestand verwijderd te worden? Of aan te geven dat ik het wél leuk vind en ze misschien in het vervolg een ander gezinslid kunnen aanschrijven die wél zal reageren? Ik besluit zelf eens te kijken op de website van het CBS. Misschien kan ik me aanmelden en gelijk aangeven dat zij geschrapt kan worden. Mijn klomp breekt. Aanmelden blijkt niet mogelijk. Er wordt gewerkt met steekproeven en mensen worden ‘op toevalsbasis’ geselecteerd. Ik heb een tip voor het CBS; onderzoek eens wie er regelmatig niet reageert en schrap deze persoon (na herinneringen en belrondes) uit de bestanden. Kan dat niet omdat het anoniem is? Ergens gaat er iets mis, want er wordt blijkbaar wel bijgehouden wie er niet reageert. Ben inmiddels reuze benieuwd wanneer mijn lief het volgende verzoek op de mat zal aantreffen.