Schuin aan de overkant bij ons huis ligt een schiereiland. Het heeft een rijke historie die ik terug moest zoeken op Wikipedia. In een ver verleden was het een eiland dat door de ligging in open water zeer geschikt was voor molens. Er stonden er negen. Door de jaren heen zijn ze door brand en sloop verdwenen. Rond 1910 werd er een complex van loodsen gebouwd en vestigden zich er verschillende bedrijven. Door het Zaanwater (en het ontbreken van dijken ter bescherming) zijn geleidelijk aan grote stukken van het eiland weggeslagen die af en toe werden opgevuld en opgehoogd met puin en afval wat in die tijd gebruikelijk was. Omdat niemand nog van milieu eisen had gehoord, is het terrein mede hierdoor zwaar verontreinigd.
Ik kan me herinneren dat hier, in een grijs verleden, een scheepswerfje gevestigd was. De boot van mijn ouders stond er in de winter op een bok, zodat er onderhoud gepleegd kon worden. Ik was nog een kind en een doodenkele keer moest ik mee. Waarschijnlijk omdat mijn ouders beiden aan de bak moesten en ik niet alleen thuis kon blijven. Ik vond het er verschrikkelijk. Het was een troosteloos blubberig terrein waar het vooral heel vies en ongezellig was. Of het waaide er keihard of het was er snikheet. Alle booteigenaren die hier aan het klussen waren kieperden verfresten en andere chemicaliën gewoon op de grond en niemand die er acht op sloeg. Het liep vanzelf weg. Veel beroerder kon het niet worden. Alle bedrijfjes van toen zijn inmiddels ook verdwenen.
Vijf jaar geleden kreeg het schiereiland een woonbestemming. Maar om het hiervoor geschikt te maken is eerst sanering noodzakelijk. Dit snapte ik gelijk. In 2018 besloot de gemeente om er een ‘zelfvoorzienende klimaat neutrale woonwijk’ te realiseren. Met als mooiste plan om drie van de oorspronkelijke klassieke Zaanse molens te herbouwen. Wat zou dat prachtig zijn! In de kap van de molen moet een generator komen die ervoor zorgt dat elektriciteit voor de wijk kan worden opgewekt. Top plan. Maar tot op heden is er niets zichtbaars veranderd op het terrein.
Elke ochtend vroeg loop ik daar met de honden. Het is een langgerekte asfaltweg met aan beide kanten een groot braakliggend grasveld. De hekken die om de velden heen staan, staan altijd open. Van de borden ‘verboden toegang, bodemverontreiniging’ trekt niemand zich iets aan. Er lopen vaker mensen met honden. Ik zie ook wel eens een meneer met een metaaldetector, zoenende stelletjes of vissers aan de waterkant. Als de boel er net gemaaid is, is het er goed toeven. Als het een paar maanden niet gedaan is, is het één grote wildernis en ben je na drie meter je hond al kwijt. Die is dan compleet verdwenen in het groen. Met een beetje mazzel is het windstil, zodat je in de verte wat halmen kunt zien bewegen en je weet dat daar je hond moet zijn.
Meestal vind ik het er heerlijk. De jaargetijden zijn daar zo lekker voelbaar. Als ik er, voordat ik ga werken, met de honden loop, voel ik direct of ik de juiste kleding aan heb. Soms teveel, maar vaak ook te weinig. Dan kun je als je terug bent nog snel even wisselen. Door de stilte is het er vredig. Er zitten veel vogels die je vrolijk tegemoet fluiten. Op de terugweg van het pad heb je altijd de ochtendzon in je gezicht. In de verte is de kerktoren waarop je ziet of je nog tijd hebt of even flink door moet stappen. De honden kunnen er ongestoord uitrazen, niemand die er last van heeft. Elk seizoen is daar prachtig. In het voorjaar loop je door de dauw tussen het oppiepende groen. Op elk poederachtig pastelgroen sprietje hangt dan een drupje, glanzend in de opkomende zon. Er staan madeliefjes en boterbloemen. In de zomer is het er zinderend en geniet ik van de krijsende meeuwen die over de Zaan schallen. In de verte zie ik de haven waar ons bootje ligt. In het najaar giert alles er om je heen. Je ziet de kleur van de bladeren veranderen tot ze afvallen en alles weer kaal is. In de winter is het er koud en guur. Afgelopen jaar was het er sprookjesachtig mooi toen het gesneeuwd had. Ons kind heeft er vroeger voor het eerst op de slee gezeten en sneeuwballen gegooid, maar ook leren fietsen.
Ik kan nu wel zo lopen opscheppen over hoe fijn het er is, regelmatig is er ook helemaal niets aan. Bijvoorbeeld als er wel eens een vis ergens in het gras ligt. Het duurde even voordat ik snapte dat die uit de bek van een vogel gevallen moest zijn. Als zo’n beest een tijdje blijft liggen, gaat hij stinken. Ik zie ze altijd te laat, maar onze honden zijn er als de kippen bij. Bloedirritant is het als je lekker in gedachten verzonken staat en er ineens achter komt dat je hond al een tijdje in een rottende vis ligt te rollen. Vooral als je direct daarna naar je werk moet en geen tijd meer hebt om hem te douchen. In de winter is het er aardedonker en schrik je je kapot als je iemand tegenkomt. Ik vind het er ook nooit leuk als het een rotzooi is. Nee, er staan geen afvalbakken, maar om nou zomaar alles neer te kwakken?! Al maanden ligt er een kerstboom in een plastic teil. Meerdere keren per week liggen er lege bierblikken, Mac Donalds verpakkingen of lege flessen. Van de week lag er een platgereden ekster. Na een paar dagen lag zijn kop een eindje verderop van zijn lijfje. Zo triest. Onze hond stond laatst indrukwekkend te snuffelen aan een gebruikt condoom.
Toen ik me in het voorjaar afvroeg waarom een meneer in de verte zo stond te schreeuwen, bleek dat hij dit tegen mij deed. Hij was boos dat ik mijn hond er liet lopen terwijl er vogels aan het broeden waren. Joh, ik heb er nog nooit een broedende vogel gezien. Volgens de meneer was dat mijn schuld. Wij joegen alles weg. Geloof dat ik me nog heb verontschuldigd. Wat hij daar deed heb ik maar niet meer gevraagd.
Je moet er altijd goed opletten waar je loopt. Overal ligt poep, er groeien enorme brandnetels en bramenstruiken met de dikste doorns die je ooit hebt gezien. Als de verkeerde pollen uitvallen, plof je er haast uit elkaar door je hooikoortsklachten. Natuurlijk heb je nooit een zakdoek bij je als je het snot richting je bovenlip voelt lopen. Regelmatig ben ik er in een drassig poeltje gestapt omdat ik dacht dat het een graspol was. Als het geregend heeft, blijven we maar een beetje op het pad. Als je gedachteloos je hond los laat rennen, dan komt hij/zij druipend van de modder bij je terug. Zij hebben het er altijd fijn! Als je pech hebt komen ze niet meer terug als je ze roept. Er is teveel leuks voor ze te zien, ruiken en beleven.
Wat zal het opknappen als het schiereiland gesaneerd wordt en de bodemvervuiling weg is. Wat zullen de nieuwe traditionele molens er prachtig staan. En wat lijkt het me een feest om er te kunnen wonen, in een heerlijk nieuwbouwhuis. Ik gun iedereen zo’n mooie omgeving. En kijk ernaar uit, al jaren. Voorlopig gebeurt er niets. Af en toe lees ik weer een aankondiging in de krant, dat het toch echt gaat beginnen. De spanning wordt er goed in gehouden. Het zal zo opknappen, maar ik zal ook de velden missen. Met al het moois en lelijks dat erbij hoort.